اعتقاد بر اين است كه افراد و بچه هايي كه مورد چشم زخم دچار ناراحتي ها و درد هاي مبهم ميشوند. اين افراد بيمار را به وسيله ي افرادي سر شناس درمان مي نمايند و درمان از اين قرار است كه  فرد نزديك بيمار افرادي را كه با بيمار رو به رو شده اند براي آن فرد سر شناس نام ميبرد و او اسامي اين افرد را با ذغال يا مداد بر روي تخم مرغي مي نويسند با شيوه خاص تخم مرغ را بين دو  سكه قرار ميدهد و بدون اينكه فشاري به آن وارد نمايد در موقع تكرار اسم فردي كه چشم زخم زده است تخم مرغ به طور معجزه آسايي مي شكند وبعد از آن حال بيمار رو به بهبودي ميگذرد.

چشم زخم: در اين باره اعتقاد محكمي در بين اهالي كلات نادر وجود دارد مبنا  بر اين كه افراد خواستي هستند كه با قدرت چشم(چشم شور) خود مي توانند به ديگران صدمه برسانند، اين افراد عموما پيشرفت و ترقي و ثروتمند شدن اشخاص ديگر را در زمينه هايي كه جلب توجه نمايد مورد آسيب قرار ميدهند. افراد براي مصون ماندن از اين آسيب بايد وقتي به اين افراد مي رسند آيت الكرسي خوانده و به اطراف خود فوت نمايند. البته براي محفوظ ماندن از آسيب چشم زخم دعايي مخصوصي نيز وجود دارد كه برخي آنرا از ملا هاي محل گرفت و در جاهاي لازم گرفته و نصب مي نمايند.

حتي در گذشته  براي حيوانات اين دعا تهيه و بر گردن آنها آويز ميشود. همچنين اعتقاد بر اين است كه چشم زخم 2 نوع است:1-ناشي از بخل 2- ناشي از محبت منظور اين است كه بعضي اوقات طرف مقابل را دوست دارد و به اندازه ي به او خيره ميشود كه چشمش ميزنند.

بجل استخواني است كه از مفصل پاي گوسفند بيرون مي آورند و داراي چهار سطح است و هر سطح  آن داراي نام و امتيازي است به ترتيب بالاترين و پايين ترين امتياز عبارت است از: اسبه، خره ، پكه و چيكه ، بازيهاي مختلفي به وسيله ي آن اجرا مي شود كه در اينجا به جلوگيري از اطاله كلام تنها به نام  آنها اشاره ميشود:

1)      بجل بازي ساده

2)      مال بازي

3)      پوده بازي

4)      قمار بازي

لازم به ذكر است بازي هاي ياد شده اخير فعلا از رونق افتاده كه يكي از عوامل آن را مخالفت مربيان مدارس دانست زيرا به عقيده روسا و مربيان مدارس رونق بجل بازي و نيز توشله بازي موجب افت تحصيلي دانش آموزان ميشود.

درباره ي بازي بعضي از پژوهندگان گفته اند كه نزد انسان چون حيوان غريزي دارد."مك دوگال" بازي آدمي را ناشي از قريضه ي تعدي او مي داند و صفت رقابت و جنگجوي را با اكثر بازي ها قرين است شاهد مقال مي آورد."راس" معتقد است كه اشتياق مردم امروزي به بازي از عطش غريزي حاكي است چه در دنياي يكنواخت و زندگي شاق و ملال انگيز كوني بازي خطر را از امور عادي حيات منصرف مي كند و به امور تازه كه مطبوع طبع است معطوف مي دارد."استانلي هال" بازي را يك ياد آور تجارت نخستين و نجات  هاي انساني مي پندارد. بعضي ديگر از محققان بازي را همان گسترش فعاليت هاي آدمي كه داتا اذت بخش باشيد محسوب مي دارند و برآنند كه غايت بازي را در خود آن بايد جست چه اين گونه فعايت به نفسه رغبت آور و خوش آند است هر چند به گفته "گارل گروس" وديگران ، بازي فرد را آماده ي ايفاي نقش هاي آينده ميكند و احترام به مقررات و انضباط را به او مي آموزد و به هم دستي و هم همكاري با همگان خو ميدهد.ولي در حقيقت هدف اصلي ،رهايي از انقباض دروني و فشارهاي زندگي و گرايش به خوشي و خيشتن نوازي است. بعضي نيروهاي اضافي را كه سربار تن و جان است به مصرف كارهاي دلپذير مي رساند و ذهن را از مشغله هاي گران روزانه پاكيزه مي نمايد و از اين راه تجديد  قوي كمك ميرساند. چون در بازي بيش از يك نفر دخالت دارد آن را مانند بسياري از مظاهر فرهنگي مايه همبستگي  افراد دانسته و گفته اند بازي آدمي را با گروه و جامعه پيوند ميدهد.

اما نظريه  اي كه امروزه بيشتر مورد توجه است اين است كه ، بازي نوعي كار آموزي آماده سازي هدف دار است. كه به وسيله ي تكرار و تمرين صورت ميگيرد.

 بازي در نزد  انسان ها داراي  قدمتي زياد و اشكال مختلف است و بدين شك نقش جامعه در اين تنوع بدون تاثير نبوده است.

بازي يا به صورت انفرادي صورت ميگيرد و يا به صورت جمعي ، در بازي هايي كه به صورت جمعي ميگرند ميتوان هدف داري را بهتر مشاهده نمود زيرا از اهداف بازي هاي اجتماعي اين است كه خودخواهي و خود كامگي شخص را تعديل ميكند تا تمايلات فردي او تبديل به تمايلات جمعي شود. همچنين اين نوع بازي هاي فردي را براي زندگي اجتماعي و مقابله با مشكلات و پيشامد هاي غير منتظره آماده ميكنند.

از بازيهايي كه قبلا بوسيله ي جوانان و ميان سالان مرد اين منطقه انجام ميشود ولي اكنون نسبت به گذشته كمرنگ و يا فراموش شده اند. ميتوان به موارد زير اشاره كرد:

1-بازي توپ زنجيره پله2-بازي هفت سنگ3-بازي سنگ تراشي4-بازي خط خط بازي(لي لي بازي)5-بازي دانه غل غل6-بازي گاو،گزل،پنديل7-بازي سه به سه قطار8-توشله بازي9-بجل بازي10- بازي كشتي

در تهيه غذا  گذشته از آنكه عامل اجتماعي و اقتصادي موثر است عامل فرهنگي نيز نقش بسزايي برخوردار است كه ميتوان تنوع در تغذيه را سبب شود. غذاي مردم زاوين و كلات مثل اغلب روستاهاي دام دار بيشتر از محصولات و فرآورده هاي لبني و محصولات باغي تهيه ميشود غذاهاي محلي مردم كلات و زاوين عبارت است از: آبگوشت ،اشكنه ،كشك ،گرماس ،شيربرنج ،شير روغن ، حلواي شيره انگور ،فطير مسكه ، آش جوشواره ، آش كوريا ، آش اليان ،برياني اسفنجان ، حليم ، كاچي و...

مردم به داماد روي خوش نشان نميدهند و ميگوند شاخ گاوي بدتر از داماد نيست، همه افتخارات براي پسران است و دختران در بسياري از مواقع با خفت و خواري رو به رو ميشوند ، مردم جهاز دادن به دختر را ننگ ميدانند و در بعضي مواقع شير بها هم دريافت ميكنند،اما در عوض براي پسران خود آنچه نياز باشد تهيه و خريداري ميكنند. لذا جهاز عروس تمام به وسيله ي پول داماد خريداري ميشود ابتدا رسم جهاز دادن داماد در شهرهاي شمالي استان خراسان مثل  قوچان، شيروان و درگز به چشم ميخورد.

X